Normaal reageren de Centrale Banken op een snelle stijging van de inflatie met het verhogen van de rente. Een hogere rente moet de ‘oververhitte’ economie afremmen. Maar de economie is niet oververhit, er is teveel vraag naar goederen en grondstoffen maar er is te weinig aanbod door de wereldwijde economische verstoringen als gevolg van de Corona pandemie. Het klassieke economische recept in een situatie waarin sprake is van een te hoge vraag, is dat de overheden de belastingen verhogen om de consumptieve vraag van burgers af te remmen.
We hoeven niet te verwachten dat met een van beide klassieke middelen zal worden gereageerd. De rente zal gedurende zeer lange tijd maar met minimale stapjes worden verhoogd om een wereldwijde financiële crisis te voorkomen, immers een snelle verhoging zou:
- Een crash op de financiële markten veroorzaken, waar sprake is van forse overwaardering door enorme hoeveelheden geld die naar rendement zoeken. Die kans op een aandelencrash is sowieso al aanwezig doordat bedrijven als gevolg van logistieke problemen en de prijsstijgingen veel minder winst maken.
- Vele landen in financiële problemen kunnen brengen. De meeste landen hebben heel veel extra geld geleend om de Corona-pandemie te bestrijden en de economie overeind te houden. Tevens is sprake van hoge achterstallige belastingschulden, waarvan maar de vraag is of deze nog betaald gaan worden. Een veel hogere rente over lopende- en nieuwe staatsleningen zou bestaande nationale financiële problemen diepgaand verslechteren.
- De wereldwijd onvoorstelbaar hoge schulden van consumenten (hypotheken!) zouden veel wereldburgers door een hogere rente in zware problemen kunnen brengen.
Politici zullen zich daarnaast wel drie keer bedenken (verkiezingen) om de belastingen te verhogen, hoewel dat redelijk voor de hand ligt. Na 25 jaar spreken burgers nog steeds over het kwartje van Kok. Een Corona-belasting over al die uitgespaarde uitgaven van het afgelopen anderhalf jaar zou populistisch rechts fors in de kaart spelen.
Bij twijfel niet inhalen. Bestuurlijke traagheid helpt in dit geval. We kunnen redelijkerwijs verwachten dat Centrale Banken en Regeringen de prijsstijgingen een tijdlang gewoon laten lopen. Die gaan immers toch alleen maar ten koste van het armste deel van de bevolking en de pensioenen en spaargelden van ouderen. Toch al niet bepaald populaire kiezersgroepen (veel niet-stemmers) voor zittende regeringen.
Stagflatie: stagnerende economieën en forse prijsstijgingen liggen dus redelijk in de lijn van de verwachting.